Er is maar één provincie Flevoland
De toekomst ligt in onze handen
Bijna nergens in Nederland is de invloed van de overheid op het landschap zo duidelijk te zien als in Flevoland. Deze provincie is immers ontstaan en tot leven gekomen aan de hand van plannen. Wanneer u om u heen kijkt, ziet u dat (bijna) alles het werk is van mensen. Het Rijk, de provincie en de gemeenten hebben de polders zo ingericht dat er een prettig en verantwoord woon- en werkmilieu is ontstaan. Wilt u meer weten over waar de provincie zich zoal mee bezighoudt? Lees dan verder.
Hoe Flevoland eruitziet, is voor een deel de verantwoordelijkheid van Provinciale Staten. Dit provinciaal bestuur neemt beslissingen over de verhouding tussen landbouwgrond, recreatieterrein, bos, stad en dorp. Waar mag gebouwd worden? Waar komen wegen en spoorwegen? Het provinciaal bestuur is ook verantwoordelijk voor de waterhuishouding, het milieu, en de openbare orde en veiligheid in het gebied.
De provincie wil u graag betrekken bij het beleid. Daarom geeft deze brochure inzicht in de werkzaamheden van Provinciale Staten en de manier waarop u mee kunt denken over het beleid. Want u heeft invloed op de toekomst van Flevoland.
“We mogen in Flevoland heel trots zijn op wat er de afgelopen tientallen jaren is opgebouwd. Deze provincie is hét nationale experiment van Nederland. Het is alleen al in waterbouwkundig opzicht een fantastisch project. Hier is alles vanaf de zeebodem opgebouwd, alle voorzieningen zijn bij nul gestart. Dat er inmiddels een samenleving is ontstaan met enkele honderdduizenden inwoners is echt bijzonder. We willen er nog wel een meer complete samenleving van maken. Daar zullen we nog hard aan moeten werken.”
Mr. M.J.E.M. Jager, Commissaris van de Koningin
Het is niet voor iedereen duidelijk welke taken en verantwoordelijkheden de provincie heeft ten opzichte van gemeenten en regering. De provincie vertaalt het landelijk beleid naar de eigen regio en verdedigt haar belangen bij het Rijk. Ze controleert de gemeenten, onder andere op de correctheid van verordeningen en op bestedingen van het overheidsgeld.
Door decentralisatie krijgt het provinciaal bestuur steeds meer medebewindstaken van het Rijk. De provincie heeft sindsdien bijvoorbeeld zeggenschap over de planning en financiering van bejaardenoorden, de verdeling van geld voor stadsvernieuwing en de planning voor projecten voor landinrichting. Gemeenten krijgen daardoor meer met de provincie te maken. De provincie mag namelijk verordeningen uitvaardigen, vergunningen afgeven, en streekplannen opstellen. Daarnaast heeft ze een regisserende taak in het organiseren van overleg en het stimuleren van samenwerking tussen bedrijven en instellingen. Bovendien kan de provincie als scheidsrechter optreden, bijvoorbeeld bij een geschil tussen een burger en een gemeentebestuur of tussen gemeentebesturen onderling.
Wat maakt Flevoland zo uniek? Het beeldmerk van de provincie laat het zien:
Het silhouet van de bruine kiekendief. Dit is een vogel die in het grootste deel van Nederland is uitgestorven, maar zich in Flevoland weer heeft gevestigd.
De blauwe lijnen staan voor de kiekendief. De gele lijn verbeeldt het typisch Flevolandse landschap met koren- en akkervelden, en de horizon.
De groene lijn verwijst naar het landschap en de dijken.
Nederland heeft een lange traditie in het winnen van land. Al in de negentiende eeuw werden plannen gelanceerd om de gevaarlijke Zuiderzee te bedwingen. In 1918 was het zover. Het plan van dr. Ir. Cornelis Lely om de Zuiderzee af te sluiten en droog te leggen werd uitgevoerd. Lely had met de inpoldering verschillende doelen: betere beveiliging tegen overstromingen, verbetering van de waterhuishouding, verbindingen tussen het westen, noorden en oosten in ons land, en vergroting van de werkgelegenheid en voedselvoorziening. Om de eerste twee doelstellingen te realiseren, werd een tweeënhalve kilometer lange dijk van Noord-Holland naar het eiland Wieringen aangelegd. De dijk was gereed in 1924. De dertig kilometer lange dijk van Wieringen naar Friesland werd in 1932 voltooid.
De geschiedenis van Flevoland is een mooi voorbeeld van de invloed van de tijdsgeest. De bestuurders wilden een aangename omgeving waarin de bewoners prettig konden leven en werken. De vooroorlogse Wieringermeer en de Noordoostpolder kregen vooral een agrarische bestemming. De vooraf geselecteerde bevolking kon als pionier aan de slag in relatief kleinschalige landbouw. Er kwam een hoofddorp in het midden met veel dorpen eromheen. Deze moesten op fietsafstand van elkaar liggen, want er werd toen nog geen rekening gehouden met de auto. Zo ontstonden de bekende kaarsrechte wegen.
Oostelijk en Zuidelijk Flevoland kregen een ander aanzien, alleen al doordat ze van het vasteland werden gescheiden door de randmeren. Vanaf 1957 werd gebouwd in Oostelijk Flevoland. Er bleek niet alleen behoefte aan grootschaliger landbouw, maar ook aan een stad. Het aantal woonkernen werd sterk verminderd ten opzichte van de Noordoostpolder. Eén woonkern kon uitgroeien tot stad. Verder werd er meer aandacht besteed aan recreatie en natuur.
Nadat Zuidelijk Flevoland in 1967 was ingepolderd, bleken de inzichten alweer veranderd. De landbouwbedrijven werden nog grootschaliger, en er bleek slechts behoefte aan twee groeikernen. Almere werd een nieuwe grote stad. In deze polder is een aanzienlijk deel ingericht voor wonen, met veel ruimte voor recreatie en natuurgebied.
De polders moesten opgebouwd en ingericht worden. De provincie Overijssel kreeg in 1950 tijdelijk de Noordoostpolder onder beheer. Oostelijk en Zuidelijk Flevoland werden vanaf 1955 en 1962 bestuurd door het openbaar lichaam ‘Zuidelijke IJsselmeerpolders’.
Maar de sociale ontwikkeling van de polders verliep zo voorspoedig dat een provinciaal bestuur wenselijk werd. Sinds 1 januari 1986 maken de drie polders daarom deel uit van de nieuwe provincie Flevoland. De provincie krijgt een beperkte rijksuitkering en heeft een beperkt ambtelijk apparaat.
De blauwe baan staat voor het water, omdat het land – op de eilanden Urk en Schokland na – op de bodem van de voormalige Zuiderzee is opgebouwd.
De gele baan verwijst naar de golvende korenvelden, het koolzaad en de akkerbouw.
De groene baan staat voor het landschap van Flevoland.
De lelie is afkomstig uit het familiewapen van dr. Ir. Cornelis Lely, de grondlegger van het Zuiderzeeproject.
Op korte termijn zijn er geen plannen voor de Markerwaard. De provincie houdt de mogelijkheid van inpoldering open, maar momenteel is er geen acute noodzaak om nieuw land aan te winnen. De provincie voert een dusdanig beleid dat het niet onmogelijk wordt gemaakt voor toekomstige generaties om hier aan de slag te gaan.
Flevoland kan met recht een bijzondere provincie worden genoemd. Het provinciaal bestuur en ambtelijk apparaat zijn bescheiden van omvang. De filosofie wijkt af van die van andere provincies. De provincie respecteert de beleidsvrijheid van de gemeenten zoveel mogelijk. Dit betekent dat ze alleen bij bovenlokale belangen ingrijpt. En omdat Flevoland maar uit zes gemeenten bestaat, wordt efficiënt gewerkt.
Het is de taak van de provincie om rijksbesluiten te vertalen naar lokaal beleid. Het Rijk neemt bijvoorbeeld beslissingen over de ruimtelijke ordening. De provincie ziet erop toe dat de gemeenten deze naar behoren uitvoeren.
Het is de taak van het provinciaal bestuur om de provincie zo goed mogelijk te vertegenwoordigen bij het Rijk. Flevoland kampt op verschillende terreinen met een achterstand ten opzichte van de andere provincies, bijvoorbeeld op het gebied van werkgelegenheid, zorgvoorzieningen en bereikbaarheid. De provincie lobbyt bij het Rijk om duidelijk te maken dat Flevoland door de snelle groei nog steeds in een achterstandspositie verkeert. En daarom extra geld nodig heeft.
Ten opzichte van andere provincies heeft Flevoland achterstand. Bijvoorbeeld op het gebied van zorg, werkgelegenheid, bereikbaarheid, en welzijnsvoorzieningen is de vraag veel groter dan het aanbod. Flevoland krijgt hiervoor steun van de Europese Unie. Deze middelen worden toegekend voor de ontwikkeling van een evenwichtig Flevoland.
Hoe ziet de provincie er in de toekomst uit? Nu is het landschap nog open, met hier en daar een woonkern. De steden, met name Almere, groeien echter flink. Welke voorzieningen zijn daar nodig? Hoe moet de groeiende stroom nieuwe bewoners worden opgevangen? Is de provincie goed bereikbaar en is er voldoende werk? Wat is het beleid ten opzichte van de waardevolle Oostvaardersplassen en andere natuurgebieden?
Op elk beleidsterrein is actie nodig. Een veelheid aan plannen heeft niet altijd het gewenste resultaat. Daarom is er het Omgevingsplan waarin de toekomst van de provincie op een aantal punten is vastgelegd. Ruimtelijke ordening, milieu, waterhuishouding, verkeer en vervoer en sociaal-economisch beleid komen allemaal in dit beleidsplan terug. Daarbij wordt rekening gehouden met een evenwichtige groei van de provincie. Uitgangspunt van het beleid is de gewenste sociale kwaliteit. Duurzaamheid is het sleutelwoord. In de behoeften van de huidige generatie moet worden voorzien, zonder dat daarmee de mogelijkheden voor toekomstige generaties in gevaar worden gebracht. Het plan is tot stand gekomen in samenwerking met de bewoners van Flevoland. Zij konden zich erover uitspreken en hun mening is medebepalend geweest.
Het Omgevingsplan beslaat formeel de periode tot 2005, maar de achterliggende visie geldt voor de komende tientallen jaren.
“Ik ben ervan overtuigd dat een nieuwe inwoner van Almere zich meer betrokken voelt bij de stad en provincie dan een bewoner van een gemiddelde nieuwe wijk op het oude land. Er is nog steeds het besef dat je in een stad woont waar iets nieuws gaande is.”
Mr. M.J.E.M. Jager, Commissaris van de Koningin
Veel Flevolanders werken buiten de provincie, maar zouden graag een baan in de directe omgeving willen. De provincie onderneemt samen met de gemeenten, het bedrijfsleven en andere instellingen actie om de vestiging van nieuwe bedrijven te stimuleren. Dit wordt aantrekkelijk gemaakt met investeringspremies en de MKB-regeling voor midden- en kleinbedrijf. Ook heeft de provincie een eigen participatiemaatschappij die middelen verstrekt aan nieuwkomers en aan bedrijven die willen uitbreiden. Op verschillende plaatsen in Flevoland voorzien nieuwe bedrijventerreinen in de groeiende behoefte.
Het provinciaal bestuur streeft naar een grote variatie aan bedrijven, zodat de economie niet te afhankelijk wordt van een of meer bedrijfstakken. Flevoland heeft veel landbouwbedrijven. Daarom wil de provincie ook industrie aantrekken die landbouwproducten verwerkt. Zoals bijvoorbeeld op Urk, waar de vis verwerkt wordt tot visproducten.
Hoewel bedrijven uit alle branches dus welkom zijn in Flevoland, wil de provincie ook graag een aantal specialismen stimuleren.
Almere hoort bij de tien grootste ICT-steden van Nederland. Ze wil zich hier verder mee profileren door nog meer computerbedrijven aan te trekken.
In Lelystad zijn een aantal toonaangevende bedrijven gevestigd die zich bezighouden met bio-science en life science. De provincie stimuleert de komst van meer bedrijven uit de biotechnologie. Deze worden dan bij voorkeur in één park ondergebracht, zodat er nieuwe producten kunnen worden ontwikkeld of ideeën worden uitgewerkt over de rol van de biologische landbouw in de toekomst.
In de Noordoostpolder werken een aantal geomatica bedrijven die via de satelliet gegevens binnenkrijgen over de structuur van de zeebodem en de ontwikkeling van gewassen. De bewerkte satellietgegevens worden verkocht aan instellingen over de hele wereld. De provincie wil graag meer bedrijven aantrekken die zich met deze wetenschap bezighouden.
Tekst uit een brochure voor provincie
...
