Van kleins af aan heb ik een hekel aan ’de massa’. Ook al vond ik het verschrikkelijk op de lagere school in Abcoude – omdat ik niet mee kon komen met de grotere en oudere leerlingen – toch weigerde ik me om me aan te passen. Als zij niet met mij wilden spelen, dan hoefde het van mij ook niet.
Amsterdam
Op de middelbare school in Amsterdam voelde ik me veel beter thuis. Vooral de alternatieve leerlingen trokken mij aan. Zo ging ik regelmatig op stap met jongeren uit hogere klassen die veel spannende dingen ondernamen. Met lang niet allemaal is het goed afgelopen, maar sommige zie ik soms als aanhang of als hoofdpersoon of in een bijrol nog wel eens voorbij komen (op de tv). De hippietijd was net voorbij en jongerencentra – in ieder geval in mijn wereld – waren het helemaal. In Abcoude had je Mahatma en in Amsterdam gingen we naar Paradiso en de Melkweg. Mijn oudste zus leefde een spannend leven, had een vriendje in een kraakpand die in een biologisch dynamische winkel werkte en zij ondernam van alles. Ze droeg heel bijzondere kleding. Regelmatig haalde ik iets uit haar kast en kleedde me dan in de trein op weg naar school om. Soms kwamen we elkaar tegen op zondagmiddag bij een concert het Vondelpark. Toen een joint werd door gegeven, bleek zij ook in het rijtje te zitten die het aanpakte. We keken elkaar even aan, maar zeiden niets.
Vanaf mijn dertiende verfde ik mijn haren. Als ik de foto’s van vroeger bekijk, dan zie ik wel dat ik aparte kleding droeg.
Drenthe
Net voor mijn zestiende verjaardag moesten we verhuizen naar Drenthe. Dat was verschrikkelijk in mijn ogen, maar ook in die van vriendinnen uit Amsterdam. Verschillende boden aan dat ik bij hen in huis mocht wonen, maar ik moest toch mee naar het dorp De Wijk. Mijn ouders hadden daar een boerderij gekocht, die we gingen verbouwen, zodat mijn vader verder kon met zijn bedrijf als jachtinterieur.
De eerste dagen op de nieuwe school moest ik flink wennen als mensen mij Sarah noemde. Ik had de verhuizing aangegrepen om mezelf weer eens een nieuwe naam te geven. Veel weet ik niet meer van deze periode, maar wel dat er een groep punkers was die bij mij in de klas zat en waar ik mee op trok. Een daar van, Theo, kwam ook uit het Westen en hij woonde eveneens in De Wijk. We waren een jaar of zestien en we keken anders naar de wereld dan de gemiddelde jongere. In plaats van huiswerk maken, doken wij het echte leven in. Zo voelde dat in ieder geval. Een paar jongens waren een band gestart, waaronder Theo. In de herfstvakantie was het eerste optreden bij Wessel op de boerderij. In die periode gingen we nog we elk weekeinde naar Abcoude, omdat het huis daar nog niet was verkocht. Na zo’n korte tijd vond ik het al zo leuk in Drenthe dat ik heel graag bij het optreden wilde zijn. Van mijn ouders mocht ik niet alleen achterblijven, mede omdat ik maanden scenes had geschopt omdat ik niet uit Abcoude/Amsterdam weg wilde. Ik ging dus gewoon mee naar Abcoude en zou bij een vriendin blijven slapen. Dat eerste concert heb ik natuurlijk wel gezien, want ik heb gewoon de trein terug gepakt. Waar ik sliep, kan ik me niet meer herinneren. We sliepen in die tijd overal dus dat maakte niet zoveel uit.
De Vopo’s traden al snel daarna op bij Paradiso en daar was ik opnieuw bij. Volgens mij hebben we toen allemaal in Abcoude geslapen. Daar werden we ’s ochtends wakker gemaakt door de makelaar die voor een bezichtiging kwam en daar een groep punkers aantrof. Ik weet nog dat ik net een bus autolak in plaats van haarlak in mijn haar had gespoten.
Eigenlijk vond ik het wel vanzelfsprekend dat ik werd gevraagd of ik een rolletje in de band wilde. Ik moest mee zingen met de refreintjes en ‘wat doen’ op het podium. Zingen kan en kon ik niet, maar ik geloof ook niet dat dat zo belangrijk is bij een punkband. Van het optreden in de Melkweg kan ik me vooral herinneren – en de zanger ook – dat ik – om de tijd te doden – wat zwaaide met een fietsketting. Dat was voor hem waarschijnlijk minder plezierig. Ik ben bang dat dit het eerste en laatste optreden van mij was. Of niet? Met de band ging ik wel mee het hele land door. Maar dat was waarschijnlijk in de periode dat ik een verhouding had met Theo, de basgitarist van de band. Ik had ook een serieuze rol, want ik mocht de oefenruimte in Zwolle schoonmaken. Hanneke, de vrouw van de manager, heeft later nog eens gevraagd of ik een boek wilde maken over de band. Een boek over Mohammed Ali was haar voorbeeld dat ze mij mee gaf. Op de typemachine heb ik toen wel een flink aantal pagina’s geschreven, maar waar ze zijn gebleven? Geen idee.
Het was een ruige tijd waarin we veel meemaakten. Tijdens de concerten waren er regelmatig vechtpartijen. Maar het was ook wel bijzonder dat we overal in het land kwamen en er altijd wel wat aan de hand was. Leuk was het eigenlijk niet, het ging er hard aan toe. Wel was het natuurlijk spannend. Zeker ook toen we naar Berlijn gingen en benieuwd waren hoe de Vopo’s zouden reageren als ze dezelfde naam op onze jassen zouden zien. Even voor de duidelijkheid: toen stond er nog een muur. Achteraf was het wel bijzonder dat we bij een uitstapje naar Oost-Berlijn Oost-Duitse punkers tegenkwamen die via een geheime zender af en toe punkmuziek konden opvanggen.
Ik weet nog heel goed dat ik mezelf niet echt een punker voelde. We hadden de grap dat er verschillende soorten punkers waren. Je had de echte die helemaal doorleefd waren en ook snapten waar het om ging. Daar hoorden wij niet bij. Je had ook de weekendpunks die zich verkleden alsof het een feestje betrof. En je had de neppers die de kleding leuk vonden, maar er niets van begrepen.
Eigenlijk sloeg geen van deze criteria op mij. Ik had met een spuitbus No Fun op een t-shirt gespoten, er een gat in gemaakt en deze dicht gemaakt met een veiligheidspeld. Elke keer als ik het droeg, moest ik mezelf voorhouden dat ik niet vrolijk moest kijken want dat paste niet bij de tekst.
Doordat ik wel een leren jas droeg, mijn haar wel eens met autolak spoot en er wel een beetje maf uit zag, werd ik wel aangezien als punk. Dat merkte ik als ik in winkels of bij controles er altijd uitgehaald werd, terwijl ik nooit iets heb gestolen. Dat vond ik toen heel oneerlijk.
Het was vooral een periode dat je ongeremd van alles probeerde en je nergens iets van aantrok. Zo probeerde ik ook een keer samen met Heleen op het schoolplein een paar ramen in te trappen. Het maakte heel veel lawaai, maar het lukte ons niet. In mijn beleving was het een hard, uitzichtloos bestaan waarin je alleen maar schopte tegen van alles maar er niets van probeerde te maken.
Groningen
Na een kleine twee jaar verhuisde ik net voor mijn 18e verjaardag naar Groningen. Daar woonde ik in een kamer van 2 bij 2 (een grote wc) voordat Frank een kamer voor mij vond in een kraakpand. Door mijn stage bij het jongerencentrum Simplon zat ik opnieuw in de punkwereld. Deze was wel wat vriendelijker dan in Meppel. Ik weet nog goed dat ik met open armen werd ontvangen, omdat mensen het leuk vonden dat er een nieuwe stagiaire was. Een echte punk was ik ook daar niet. Wel heb ik daar heel veel bands gezien. Veel mensen speelden in een band, zo kocht ik ook een drumstel. Er werd ook veel georganiseerd. Het was een alternatieve wereld voor de gewone wereld. Zo hadden we onze eigen kraakpanden, onze eigen muziek, ons eigen soort eten, etc. Het was in ieder geval al uitdagender dan Meppel. Ik vond het echter lastig dat het geen kritische wereld was. Iedereen was goed zoals hij was. Maar niemand daagde zichzelf of andere uit om beter te worden.
Amsterdam
Op mijn 19e verhuisde ik daarom naar de Jordaan. De punktijd behoorde tot het verleden. Wel liep ik opnieuw stage bij een jongerencentrum, Octopus in dit geval. Daar gingen we op creatieve wijze aan het werk met allerlei rauwe elementen in de maatschappij en zetten dit om in audiovisuele middelen (zoals dat toen nog heette).
Veel vriendinnen en vrienden uit die periode, die toen ook punk waren, zie ik nog. We hebben nog altijd een andere manier van kijken naar de maatschappij, al zullen de meeste mensen ons absoluut niet herkennen als ex-punk. Maar misschien waren we dat ook niet echt.
