Twee werelden van Sarah

De twee werelden van Sarah Vermoolen zijn nu weer één

Door Annemiek Onstenk

Sarah Vermoolen is geboren en opgegroeid in Abcoude en woonde als student Politicologie en later Communicatiewetenschap  in Amsterdam. ‘Na mijn  afstuderen kreeg  ik een  ‘penthouse’ in de Jordaan. Als ik terugkijk, was ik een zelfstandige, sterke vrouw en trok ik me nergens iets van aan. Wat anderen van me vonden, interesseerde me weinig niet. Ik ben van de punkgeneratie, ondernam veel en nam veel risico’s. Altijd zocht ik grenzen op. Ik had wisselende vriendjes en woonde met verschillende jongens samen. Op m’n eentje reisde ik de wereld over. Ik schreef reisboeken voor de ANWB en Gottmer, onder andere over Australië, Griekenland , Turkije, Nieuw-

Zeeland en de

Nederlandse Antillen. Het was niet allemaal rozengeur en maneschijn, hoor. Ik verdiende weinig, voelde me soms eenzaam op reis en kende naast vele ups ook de downs. Verliefd zijn is leuk, maar ik had ook regelmatig liefdesverdriet.

Vrije vrouw

Door de vriend met wie ik nu nog altijd samen ben, kwam ik achttien jaar geleden in de Zaanstreek terecht. We kwamen elkaar tegen als getuigen en ceremoniemeester bij een bruiloft van vrienden, de vlam sloeg in de pan. We waren allebei 34 en ook hij reisde graag. Dolverliefd gingen we samen op pad,  en reisden onze eerste jaar samen naar Australië, Marokko, Frankrijk en Egypte. Na anderhalf jaar kochten we een huis in Koog aan de Zaan, veel huis voor weinig geld. Een week nadat we de sleutel kregen, raakte ik zwanger van onze tweeling. Mijn leven van vrije vrouw kwam tot stilstand, alles veranderde. Van een penthouse in de grote stad zat ik opeens in een dorp met twee kleine kinderen en heel veel problemen. De tweeling was te vroeg geboren en vanaf het begin, was er van alles aan de hand. Zij waren zwak en huilden veel. Het eerste half jaar moesten de kinderen om de drie uur worden gevoed. Borstvoeding lukte niet. Een van de twee had iets aan z’n voetje. We zagen in die periode veel dokters. Pas na vijf jaar sliepen ze ’s nachts door. Yola hield nog jaren nachtmerries waarbij ze uren gilde. Joep heeft nog vele jaren letterlijk elke week ‘s nachts zes tot tien keer over gegeven.

Ik had m’n leven in de hand, met de kinderen veranderde dat totaal. Ik probeerde het wel, zat stukjes te tikken met de kindjes naast me, maar de combinatie was moeilijk. Na een half jaar werd ik bovendien zwanger van nummer drie. Hij was m’n redding op dat moment. Ik was gefrustreerd, omdat het met de tweeling niet zo goed ging en ik dat aan mezelf weet. Nummer drie was goed op gewicht en daardoor levendig en vrolijk. Zo leuk kon een kind zijn! Hij was een geschenk uit de hemel, vond ik. Hij mankeerde nooit wat… totdat hij als baby van elf maanden twee keer een herseninfarct kreeg, door waterpokken. Een heel zeldzame complicatie, het was puur pech. Waarschijnlijk hierdoor werd hij een ‘ander’ kind, die z’n emoties niet goed kan reguleren. Er is hier veel door het huis gevlogen. Op school was ik wel eens bang dat hij een ander kind iets zou aandoen. Door de vele startproblemen, waren wij als gezin erg op elkaar aangewezen. We waren heel close samen en konden het allemaal nét aan, maar ons wereldje was heel klein geworden. Vroeger was ik een sociaal type, met elke avond een andere afspraak. Mijn vriend en ik gingen, eenmaal ouders, nog wel eens samen uit, maar verder hadden we geen sociaal leven. Mijn vriendinnen waren kwaad omdat ik ‘ niet thuis’ gaf.

Ellende schreef ik van me af in columns, online. Een verre vriendin volgde me, leefde met me mee en werd mijn beste vriendin. Tien jaar geleden kwam zij echter om bij een auto-ongeluk. Verschrikkelijk. Vanaf dat moment durfde ik zelf niet meer achter het stuur te gaan zitten. Haar dood betekende een omslag in hoe ik in de wereld stond. Ik realiseerde me dat mijn glas niet half leeg maar half vol was! Ik had en heb een leuke vriend, prachtige opgroeiende kinderen en regelmati werk. Wat heb ik ongelooflijk véél, hield ik mezelf streng voor.  Met opdrachtgevers had ik alleen contact via de mail. Drie jaar had ik een vaste opdrachtgever in de Zaanstreek waar ik onderdeel was van de organisatie. Met de overleden vriendin in m’n achterhoofd, het leven kan immers zo voorbij zijn, besloot ik echter met dat werk te stoppen. Ik werd er niet gelukkig van, vond dat ik meer in mijn mars had en wilde iets anders.’

Zaanse parels

In 2011 nam Sarah het initiatief voor multimediaal project Kijk Zaans. ‘Ik was de hele wereld rondgereisd, maar mijn eigen omgeving kende ik nauwelijks. De Zaanstreek is beroemd om het verleden, er zijn veel historische boeken over geschreven. Maar wie of wat is nú speciaal, wie steekt de kop boven het maaiveld uit en geeft de stad en streek tegenwoordig kleur? Mensen leken niet trots op de Zaanstreek van nu. Er moesten echter toch charmes van de streek te ontdekken zijn. Daar wilde ik een boek over schrijven. Waarom? Om Zaankanters met elkaar te verbinden en een beetje blijer te maken, met elkaar en hun omgeving. Ik interviewde inwoners uit Zaanstad, Wormerland en Oostzaan. Ze vertelden verhalen en gaven tips wat ik allemaal moest bezoeken. Mijn onderzoek breidde zich als een olievlek uit, iedereen wilde meedoen. Kijk Zaans, zoals het project en boek heet, ging enorm leven. Het boek, mooi uitgegeven, verscheen in 2012 en was in no time uitverkocht. Op http://kijkzaans.nl/ konden en kunnen belangstellenden nog altijd actuele info, tips en verhalen vinden. Op verzoek maakte ik, samen met andere Zaankanters, een vervolg. Het tweede boek, Zaanse Parels, dat verscheen in 2014, bevat iconen van het rijke Zaanse leven. Rond de boekpresentatie organiseerde ik een route langs een aantal Zaanse Parels, waar bijvoorbeeld een smid en een dichter samen een voorstelling verzorgden. We hebben met heel veel mensen iets neergezet. Magisch vond ik het.’

Vluchtelingen

‘Uit het maken van twee boeken en de organisatie van alle activiteiten er omheen, bleek dat ik iets kon en betekende. Met dit eigen project, vanuit het hart gemaakt, liet ik de wereld zien dat ik iets kan, eigenlijk voor het eerst. Toch overtuigde ik vooral anderen ermee, mezelf niet. Als iemand me een compliment maakte, kon ik dat niet aannemen. Ik geloofde het niet, sprak en dacht negatief over mezelf. Ik had misschien bewezen dat ik iets kon, maar dat wilde niet zeggen dat ik een geslaagd iemand was. Ik geloofde niet in mezelf, had weinig zelfvertrouwen. Dat kwam ook omdat ik me jaren had volgestopt met troostfood, chips en cola; ik was veel te zwaar. Het lukte me niet mezelf leuk te vinden. Mijn kinderen schaamden zich ook voor mij. Het interesseerde hen niet dat ik boeken schreef, zij zagen me vooral als dikke moeder.

In oktober 2015 kwamen honderden vluchtelingen naar Zaanstad. Ik was vanaf het begin actief vrijwilliger. Ik gaf Nederlandse les aan Eritrese mannen. Vier keer per week ging ik naar de Noorderkerk, waar ik twee uur les gaf aan vaak een hele grote groep deelnemers. Toen lukte het opeens wél de knop om te zetten en mezelf ‘goed’ te vinden, ook gevoelsmatig. Ik was belangrijk voor hen. Zij zagen mij niet als lelijke dikke vrouw, zoals ik mezelf zag, maar vonden me goed zoals ik was, met een mooie ziel. Dat deed me veel. Ik was onzeker over m’n Engels, maar gaf gewoon les, maakte grappen en …. leek weer de oude Sarah! De vluchtelingen werden ook belangrijk voor mij. Ze waren als broers voor me, ik zag niet eens meer dat ze donker waren.

Behalve Eritreeërs, ontmoette ik ook gevluchte Syrische kunstenaars. De mannen spraken beter Engels dan de Eritreeërs en daardoor kon ik met hen meer delen. We gingen samen op pad, ik bracht hen in contact met Zaanse bedrijven, waar zij konden exposeren en mee samenwerken. Via hen kwam ik ook weer bij m’n creatieve binnenste. Ik ging weer foto’s maken, liet hen Amsterdam zien en organiseerde onder andere het evenement 1001 dromen in het Zaantheater, om Nederlanders en vluchtelingen bij elkaar te brengen.’

Terug

‘Het was alsof ik wakker werd uit een winterslaap. Ik voelde weer als vroeger, mijn wereld werd weer groter. M’n vriend vindt het geweldig dat ik ben opgebloeid, dat ik weer de oude Sarah ben geworden. We sporten veel samen, waardoor ik ben afgevallen.  Het troostvoedsel kan ik nu eindelijk laten staan. Belangrijker is dat ik me van binnenuit goed voel. Ik maak selfies en ben weer blij met mezelf. Mijn dochter maakte me laatst op, plaatste foto’s op Facebook en kreeg complimenten, met mij! Met m’n vriend reisde ik onlangs naar Istanbul , waar ik ook een paar dagen alleen was, met mijn jongste zoon naar Milaan. En net mijn dochter ben ik recent naar Turkije geweest. Ik heb natuurlijk weer nieuwe reisplannen. Finishing touch was dat ik sinds kort weer auto durf te rijden. Ook dat kan ik weer.

Ik heb mezelf teruggevonden. Achteraf gezien had ik zeventien jaar geleden misschien een postnatale depressie, waardoor het ook met mij misging. Maar ik ben terug!’

De vluchtelingen die naar Nederland kwamen, brachten voormalig globetrotter Sarah weer terug bij haar geliefde grote wereld. Zij hervond haar oude zelf. De ‘Zaanse’ vluchtelingen zijn uitgevlogen; zij wonen nu verspreid over het land. Sarah én de Zaanstreek hebben weer smoel. Kijk hen!